Kącik historyczny - Indianie Ameryki Północnej

Kiedy Europejczycy po raz pierwszy zetknęli się z rdzenną ludnością zamieszkującą Amerykę Północną, liczebność nowo poznanej cywilizacji szacowano nawet na paręnaście milionów.Niewiele potrzeba było czasu, aby skurczyła się ona kilkakrotnie między innymi poprzez wojny, masowe przesiedlenia, przymusową chrystianizację i w mniejszym stopniu nowe choroby oraz destrukcję gospodarki spowodowaną wytępieniem bizonów przez europejskich osadników.

Kim byli ludzie zamieszkujący Amerykę Północną? Poniżej pozwoliłem sobie opisać ich największe i najbogatsze w swoim dorobku zespoły plemion.

Apacze

Zespół indiańskich plemion zamieszkujący południowo-zachodni obszar USA przy granicy z Meksykiem. Przywędrowali tu z dalekiej północy około 1500 roku. Przeszli do historii jako okrutni

i bezwzględni wojownicy. Prowadzili wojny z Hiszpanami (później z Meksykanami) i Amerykanami.

Kulminacja walk przypadła na lata przymusowych wysiedleń (1848-1886), kiedy wodzem był Geronimo. Wkroczył on na wojenną ścieżkę po tragicznej śmierci całej swojej rodziny z rąk meksykańskich żołnierzy. Podczas słynnych walk podjazdowych wykazał się zapamiętałością

i bezwzględnością wobec najeźdźców. Z chwilą jego śmierci zakończył się opór Apaczów.

Pueblo

Grupa zespołów etnicznych sąsiadujących z plemionami Apaczów. W przeciwieństwie do nich Pueblo cechowali się pokojowym nastawieniem do świata. Wyróżniała ich bardzo silna pozycja społeczna kobiety oraz wysoki stopień akceptacji dla homoseksualistów. Prowadzili tradycyjną gospodarkę plemienną o charakterze wspólnotowym, czyli taką gdzie ziemia należała do wioski. Opierali ją zawsze na hodowli i rolnictwie. Byli regularnie nękani przez Apaczów i białych Amerykanów.

Irokezi

Liga plemion indiańskich zamieszkujących tereny na wschód od Wielkich Jezior. Irokezi stworzyli jedną z najbardziej zaawansowanych cywilizacyjnie kultur Indian Ameryki Północnej. Prowadzili osiadły tryb życia, sprawnie posługiwali się metodą wyrębu i wypalania. Wybór ich rady plemiennej należał do kobiet. W okresie kolonizacji oparli swoją gospodarkę na interesach z Holendrami. Prowadzili z nimi intensywny handel skórami, tym samym uzyskując na nie monopol i stając się jednymi z głównych ich importerów w Europie. Sytuację skomplikowało pojawienie się Francuzów tworzących o wiele lepsze warunki ekonomiczne w rejonie. Wybuchła wówczas długoletnia wojna nazwana wojną bobrową. Irokezi, którzy przegrali konflikt zdobyli niedługo później nowe tereny handlowe na zachodzie. Za schyłek ich potęgi uznaje się XIX wiek kiedy to w Eurpie futra bobrów wyszły z mody.

Współczesne życie Indian

Obecnie na terenie Stanów Zjednoczonych żyje około 3 milionów Indian co stanowi 1% populacji tego kraju. Dzielą się na 550 plemion (uznawanych przez władze federalne). Mają konstytucyjnie zagwarantowaną pełnię praw obywatelskich. Wobec czerwonoskórych prowadzona jest polityka afirmacyjna polegająca na wyrównaniu ich szans edukacyjnych i zawodowych. Od roku 1934 roku, kiedy to uchwalona została „Ustawa o reorganizacji Indian” regulująca prawa i kompetencje rezerwatów, ich sytuacja uległa znacznej poprawie. W USA istnieje ponad 300 rezerwatów obejmujących 225 410 km² (2,3% powierzchni Stanów Zjednoczonych). Są to autonomiczne obszary ustanowione przez państwo lub dany stan. Cieszą się one odrębnym, niezależnym od państwa stanowieniem prawa oraz ściganiem przestępstw. Posiadają własną, niezależną policję oraz sądownictwo. Dziennikarze muszą ubiegać się o akredytacje, aby działać na ich terenie. Policja może wydalić niepożądane osoby z terenów rezerwatów bez możliwości powrotu. Ich władze mają prawo obłożyć podatkiem mieszkańców amerykańskich miasteczek. Jednocześnie tereny rezerwatów zwolnione są z podatków, co szczególnie przyczynia się do wielkiego rozrostu indiańskich kasyn.