Kącik historyczny - Wybory prezydenckie 1990

Jako pierwsze wolne wybory po obaleniu komunizmu, wybory prezydenckie w 1990 roku budziły w społeczeństwie ogromne nadzieje związane przede wszystkim z sytuacją gospodarczą kraju. Pomimo transformacji jaka dokonała się niespełna rok wcześniej, wielu obywateli zamiast poprawy dostrzegało pogorszenie swojej sytuacji finansowej. W tym czasie dokonała się również pierwsza wewnętrzna konfrontacja obozu Solidarności. Pod wpływem tak wielu czynników, podczas tych wyborów odnotowano największą frekwencję w historii Polski, bowiem swój głos oddało ponad 60% obywateli. Wolę kandydowania na stanowisko prezydenta wyraziło 16 osób, między innymi Lech Wałęsa, Stanisław Tymiński, Tadeusz Mazowiecki oraz Włodzimierz Cimoszewicz. Wymienione wyżej osoby otrzymały w pierwszej turze wyborów najwyższe poparcie. Warto więc zapytać, czym kierowali się Polacy oddając na nich swój głos. Przyjrzyjmy się poszczególnym kandydatom. Lech Wałęsa (przewodniczący Solidarności) Zaprezentował cały swój program w broszurce „Nowy początek”. Nie zawierała ona żadnych konkretnych obietnic, a jedynie ogólny kierunek polityki gospodarczej. Polegał on na uniezależnieniu obywatela od państwa. Eksperci ze sztabu Wałęsy zapowiadali konieczność wypowiedzenia spłaty zadłużenia zagranicznego oraz odnowienie współpracy gospodarczej z Rosją. Głównymi źródłami poparcia i zaufania społecznego Wałęsy była jego opozycyjna przeszłość oraz charyzma, jakiej dawał upust na swoich wiecach, mówiąc „Mój program napiszecie wy, wasze niedole są moim programem". Stanisław Tymiński (Partia Libertariańska w Kanadzie) Okazał się czarnym koniem kampanii, wyprzedzając w pierwszej turze Tadeusza Mazowieckiego. Swój znaczny wzrost poparcia zawdzięczał wystąpieniom telewizyjnym.. Skupiał się na propagowaniu założeń wolnorynkowych. Podkreślał duże znaczenie klasy średniej w gospodarce. Planował odbudowę rolnictwa, inwestycję w energetykę jądrową oraz pozyskanie broni atomowej dla Polski. Był pomawiany przez media i kontrkandydatów, m.in. o współpracę z terrorystami, handel narkotykami i chorobę psychiczną, przez co wiele osób nie przyznawało się do zamiaru oddania głosu na Tymińskiego. Tadeusz Mazowiecki (ówczesny premier, Forum Prawicy Demokratycznej) Podczas wyborów jako szef rządu był w trakcie realizacji wcześniej ustalonych założeń transformacyjnych, takich jak: wprowadzenie wolności partii i stowarzyszeń, zniesienie cenzury, równe zasady awansu dla każdego obywatela, odpolitycznienie milicji, uniezależnienie władzy sądowniczej oraz zmniejszenie represywności prawa karnego. Nie potrafił efektywnie wykorzystać swojej kontroli nad mediami, stronił od częstych wystąpień publicznych i nie potrafił przeciwstawić się atakom politycznym, przez co jego poparcie z 50% spadło do 20%, nie dając możliwości przejścia do drugiej tury. Włodzimierz Cimoszewicz (Lewica Demokratyczna) Startował na prezydenta z ramienia postkomunistów. Wspierany w kampanii przez Leszka Milera i Aleksandra Kwaśniewskiego. Obiecywał „socjalne bezpieczeństwo”, dystans do kapitalizmu i politykę gospodarczą zrównoważoną między etatyzmem, a wolnym rynkiem. Drugą turę wyborów przeważająco wygrał Lech Wałęsa uzyskując 75% głosów, pokonując tym samym Stanisława Tymińskiego, który utrzymał poparcie z pierwszej tury na poziomie 25%.